Nieuwe uitgave Kees van Houten: Die Kunst der Fuge van Bach, een pythagoreïsch raadsel. Contrapunctus 14, “de onvoltooide fuga”, reconstructie en voltooiing.
Op 24 september 2011 is een nieuw boek van Kees van Houten verschenen, met als hoofdtitel “Die Kunst der Fuge van Johann Sebastian Bach, een pythagoreïsch raadsel”. De subtitel luidt: Contrapunctus 14, “de onvoltooide fuga”, reconstructie en voltooiing.
Het boek bestaat uit een partituur van de onvoltooide fuga, in een versie die door de schrijver is voltooid. Als inleiding op deze partituur zijn een zevental hoofdstukken bijgevoegd (ongeveer 90 pagina’s) waarin het hoe en waarom van deze voltooiing uitgebreid wordt toegelicht. Bij het boek wordt een CD ingesloten waarop de voltooide versie op twee manieren wordt gespeeld: een ensemble-versie door het Combattimento Consort Amsterdam o.l.v. Jan Willem de Vriend en een clavecimbel-versie door Ruud Huijbregts. De eerste live-uitvoering had plaats op zondag 20 februari 2011 door het Combattimento Consort in muziekcentrum De Toonzaal in “s Hertogenbosch.
In het verleden hebben reeds velen getracht het 14e contrapunt “af te maken”, ieder op zijn eigen creatieve manier. Bijna alle naar buiten gebrachte versies zijn inmiddels achterhaald omdat het aantal toegevoegde maten te groot was in verhouding tot Bachs bedoelingen. Het muziekwetenschappelijk onderzoek van met name Gregory Butler (1983) heeft namelijk aangetoond dat er hoogstens nog 40 maten konden volgen na maat 239, de maat waarin Bach is gestopt. Dit heeft te maken met het aantal door Bach geplande pagina’s.
In de versie van Kees van Houten volgen nog 33 maten. De keuze en inhoud van dit aantal is mede gebaseerd op het gegeven dat Bach een overeenkomstige groep van 33 maten al eerder in de structuur van Contrapunctus 14 had laten horen. In tegenstelling tot alle andere tot nu toe bekende “oplossingen”, waarbij sprake is van een “nieuw componeren” naar eigen fantasie gaat het hier om een pure reconstructie waarbij aan de bedoelingen van Bach zoveel mogelijk recht wordt gedaan. De nieuwe versie blijkt vanuit een logische muzikale analyse te vinden te zijn, waarbij Bach de sleutel tot de “oplossing” geraffineerd tot in detail heeft aangegeven.
In het boek wordt een link gelegd van de (on)voltooide fuga met Bachs toetreding tot de Societät der musikalischen Wissenschaften (1747). Aangetoond wordt dat Bach na de Canonische Veraenderungen over “Vom Himmel hoch” ook de Kunst der Fuge bij de Societät van Lorenz Mizler had willen inleveren. De namen van de oprichters Mizler en Bümler en hun pseudoniemen Pythagoras en Archimedes liggen op verschillende manieren duidelijk in de muziek verankerd.
In het boek komt het fenomeen “raadsel” uitgebreid aan de orde, als belangrijk element in de filosofie van de mysterieschool van Pythagoras.
U kunt deze nieuwe uitgave (boek, partituur en CD) bestellen door overmaking van € 25,- + € 4,50 verzendkosten naar IBAN: NL40INGB0001511142 van Kees van Houten, Stapelen 64, 5281 EJ Boxtel. Het boek wordt u na betaling toegestuurd.
Bij bestellingen uit België dient € 37,- te worden overgemaakt, onder vermelding van IBAN: NL40INGB0001511142 en BIC: INGBNL2A
Één reactie op “Nieuwe uitgave Kees van Houten: Die Kunst der Fuge van Bach, een pythagoreïsch raadsel. Contrapunctus 14, “de onvoltooide fuga”, reconstructie en voltooiing.”
Laat een berichtje achter!